Browin Blog - Nie daj się inflacji - zrób sobie przetwory

Nie daj się inflacji - zrób sobie przetwory

2022-06-23
ulubione

Któż z nas nie czeka na pierwsze truskawki, aromatyczny rabarbar i chrupiącą botwinkę? Poza kolorem te trzy produkty łączy również to, że można z nich śmiało wykonywać przetwory na zimę do własnej spiżarni. Szalejąca inflacja powinna skłaniać nas do przetwarzania żywności w domu, gdyż każdy proces produkcji żywności podwyższa jej ostateczną, sklepową cenę.

Nie daj się inflacji - zrób sobie przetwory

Zdrowe przetwory

Przetwory kojarzą się zwyczajowo przede wszystkim z dżemami, kompotami, kiszonkami czy domowym winem. O ile kiszonki są niezwykle zdrowe, o tyle produkcja domowych dżemów może już budzić pewne wątpliwości, szczególnie wśród tych osób, które borykają się z nadwagą lub cukrzycą. Czy zatem jest sens przygotowywać przetwory owocowe, jeśli są powody, by unikać ich spożywania w tradycyjnej słodkiej wersji? Zdecydowanie warto! Przede wszystkim można bowiem wybrać takie surowce, które dodatkowo będą wspierały zdrowie (np. przetwory z kwiatów i owoców bzu czy malin), ale co ważniejsze, można przygotować dżem niskosłodzony lub bez cukru, a także tworzyć produkty wegańskie, zawierające pektyny jako składnik żelujący (zamiast cukru żelującego). Wreszcie, można tworzyć ciekawe i wartościowe odżywczo połączenia smakowe, na przykład owocowo-warzywne. Będą one urozmaiceniem domowej spiżarni, a po za tym wzbogacą dietę nawet najmłodszych członków naszych rodzin w ważne związki roślinne, przeciwutleniacze i witaminy.

Nie daj się inflacji - zrób sobie przetwory

Ile kosztuje domowy dżem?

Cena domowych przetworów jest uzależniona przede wszystkim od ceny surowca wybranego do przetwarzania. Oszczędności, jakie można wygenerować produkując samodzielnie popularny dżem truskawkowy lub porzeczkowy, są bardzo duże. W szczycie dobrego sezonu kilogram truskawek czy porzeczek można kupić za stosunkowo niewielką kwotę. Oprócz kwestii urodzaju trzeba także wziąć pod uwagę wydajność produkcji dżemu, a jest ona zależna od różnych czynników (wybranego surowca, przepisu, indywidualnych preferencji w zakresie konsystencji, pokusy eksperymentowania itp.). Do tego dochodzi ogólny wzrost cen... Biorąc to wszystko pod uwagę można szacować, że koszt zrobienia jednego kilograma domowego dżemu z truskawek z pektyną i niewielką zawartością cukru wyniesie klika-kilkanaście złotych, ale to zawsze będzie i tak o wiele mniej, niż trzeba by zapłacić za podobny produkt dostępny w handlu. Zakup sklepowego dżemu niskosłodzonego bądź bez cukru, to koszt dwukrotnie lub nawet kilkukrotnie większy, zwłaszcza jeśli wybór padnie na produkt ekologiczny. Oczywiście cena domowych przetworów w dużym stopniu zależy od jakości użytych owoców - w tym roku panuje słoneczna, sucha pogoda, więc można przyjąć, że truskawki będą słodkie i dość suche - a co za tym idzie, z jednego kilograma owoców uda się uzyskać więcej dżemu, niż gdyby owoce były bardzo soczyste i puszczały dużo soku.

Przygotowując się do wyrobu domowych przetworów z sezonowych warzyw i owoców pamiętaj, że w wygodny sposób zaplanujesz swoją pracę z wykorzystaniem kalendarza przetworów.

Nie daj się inflacji - zrób sobie przetwory

Nie daj się inflacji - zrób sobie przetwory

Słoiki na przetwory

Przygotowując się do produkcji przetworów na zimę, warto przemyśleć kilka technicznych aspektów:

  1. Wybór słoików pod kątem rozmiaru i materiału, z jakiego są wykonane. Do kiszonek i przetworów nie wymagających pasteryzacji warto rozważyć wybór słoików PET. Słoik z atestowanego tworzywa ma przede wszystkim tę zaletę, że się nie tłucze. Rozmiar słoików także powinien być dopasowany do Twoich przetworów. Słoik z tworzywa, o pojemności 3 L, będzie się idealnie nadawał na przetwory z większej ilości surowca. Pozwoli Ci to zaoszczędzić czas potrzebny do umycia i wyparzenia szklanych słoików na kiszone ogórki czy kapustę. Z drugiej strony bardzo przydatne są małe szklane słoiki. Dodając do dżemu mało cukru, należy go spożyć dość szybko po otwarciu słoiczka – warto zatem wybierać pojemność ok. 200 ml. Małe słoiki na przetwory przydadzą się, gdy eksperymentujesz ze smakami konfitur i dżemów, a także, gdy głównymi konsumentami Twoich specjałów są dzieci i zawartość słoiczka staje się apetyczną porcją "na raz".
  2. Decyzja o sposobie konserwacji przetworów oraz nadaniu im odpowiedniej konsystencji. Najtaniej jest nie używać żadnej substancji żelującej, a dżem konserwować w procesie janginizacji (czyli dodając nieco soli zamiast cukru i uwalniając w ten sposób naturalny cukier zawarty w owocach). Metoda ta ma jednak ten minus, że trudniej jest uzyskać pożądaną konsystencję. Z drugiej strony dodawanie pektyny (cytrusowej lub jabłkowej) bądź cukru żelującego ma tę zaletę, że uzyskuje się większą masę wsadu, ponieważ jest on mniej odparowany, a przy tym znacząco skraca się czas przygotowania dżemów. Dzięki temu w owocach zostaje o wiele więcej witamin, a gotowy dżem zyskuje pełniejszy smak i aromat. Pozwala to również na zmniejszenie zużycia gazu lub prądu potrzebnego do przygotowania przetworów.
  3. "Wekowanie" przetworów może także odbywać się na różne sposoby. Pasteryzacja w piekarniku może być tańsza niż na kuchence gazowej (a tym bardziej na płycie indukcyjnej), gdyż zmieści się w nim o wiele więcej słoików jednocześnie. 
  4. Dodatkowo warto zaopatrzyć się w dedykowane naklejki na słoiki z przetworami, aby łatwo identyfikować zawartość danego słoika. Jest to szczególnie przydatne, gdy wykonujemy przetwory podobne do siebie, np. dżemy z jabłek i konfitury z pigwy. Na etykietach warto również nanieść informację o roku, w którym przygotowane zostały dane przetwory, a także o konkretnej odmianie owoców, które zostały użyte jako surowiec. Naklejki świetnie sprawdzą się także do wpisania dedykacji, gdy słoiczek własnoręcznie przygotowanych konfitur stanie się miłym prezentem.

Podsumowanie

Wydawać by się mogło, że nie ma nic prostszego, niż domowy dżem. Wystarczy mieć słoik, owoce i cukier... Prawda jest jednak taka, że nawet proste konfitury i powidła można odpowiednio dopasować do potrzeb, do ulubionego codziennego menu i - co warte podkreślenia - do aktualnych możliwości finansowych. Warto o to zadbać, aby móc jeść to, co jest najzdrowsze zarówno dla ciała, jak i domowego budżetu.

Nie daj się inflacji - zrób sobie przetwory

...bo domowe jest lepsze!